Dit is iets wat ik ongelooflijk moeilijk vind: bij iemand zijn die het zwaar heeft, zonder iets te kunnen doen. Het maakt me machteloos. De ander lijdt, ik wil helpen. En tegelijk voel ik me nutteloos, alsof ik in de weg loop. Toch heb ik gemerkt dat juist dit, er gewoon zijn, vaak de meest helende vorm van steun is die je kunt bieden. In mijn model noem ik dit de rol van de Getuige.
In periodes waarin ik het zwaar had, merkte ik hoe groot het verschil is tussen iemand die probeert te helpen en iemand die gewoon bij je blijft. De eerste probeert iets te doen aan je pijn, maar maakt het daarmee onbedoeld alleen maar erger. De tweede durft de pijn met je te verdragen, zonder te vluchten of te vullen met woorden. Dat verschil lijkt klein, maar voelt groot. Want degene die blijft, geeft iets dat geen advies kan vervangen: rust, ruimte en het gevoel dat je niet alleen bent. Sindsdien kijk ik anders naar wat ‘steun’ eigenlijk betekent.
Waarom We Zo Graag Willen Helpen
Waarom voelt het zo onrustig om niets te kunnen oplossen? Waarschijnlijk omdat we liever wegblijven van onze eigen machteloosheid. De drang om te handelen komt vaak voort uit een behoefte om onze eigen spanning te reguleren, niet die van de ander.
Toch kan dat goedbedoelde fixen voor degene die lijdt juist extra zwaar voelen:
- Mensen die in een zorghouding schieten, alsof je opeens niet meer capabel bent.
- De stroom aan ongevraagde adviezen, waardoor je je nog kleiner of ‘verkeerd’ voelt.
- Of vrienden die ongemakkelijk worden en zich terugtrekken omdat ze de zwaarte niet kunnen dragen.
Al deze reacties leggen onbedoeld een extra last op iemands schouders. Alsof er wordt gezegd: “Schiet op met beter worden, want ik kan dit niet verdragen.”
Wat Echt Helpt
Wat ik in die tijd nodig had, was niet een redder. Ik verlangde naar iemand die bleef, die gewoon was wie hij of zij altijd was. Iemand die niet probeerde te sturen, maar durfde te blijven bij wat er wás.
Dat is de kracht van er gewoon zijn.
In mijn model van Projectieve Empathie is dit de vijfde fase. Die fase begint wanneer je zó ver bent in je eigen proces, dat je ook het proces van een ander kunt verdragen zonder het te willen veranderen. Dit is wat ik volwassen empathie noem: niet gebaseerd op medelijden of controle, maar op doorleefde erkenning van wat het is om mens te zijn.
De Stilte Die Helend Werkt
De kracht van nabijheid schuilt niet in woorden of daden, maar in de kwaliteit van aanwezigheid.
De ander voelt dat:
- Je kunt hun emoties verdragen zonder ze te willen temmen.
- Je straalt uit dat hun proces oké is, dat zij oké zijn.
- Je blijft rustig en nabij, zonder het over te nemen.
Door simpelweg aanwezig te zijn, geef je de ander de ruimte om zichzelf te blijven voelen.
De Rust van Niets Hoeven
Sinds ik dit besef, voel ik een diepe rust. Ik hoef niet meer te weten wat ik moet zeggen. Ik hoef niemand te redden. Soms zeg ik gewoon: “Ik zie dat het zwaar voor je is.” En dan blijf ik. Niet omdat ik weet wat ik moet doen, maar omdat ik weet dat aanwezig zijn genoeg is.
Er zit iets ontroerends in dat eenvoudige blijven: het moment waarop je beseft dat liefde niet in woorden schuilt, maar in nabijheid. Dat je niet de pijn hoeft weg te nemen om toch verlichting te brengen.
Als iemand bij mij blijft zonder iets te willen veranderen, voel ik me gezien op een manier die dieper gaat dan troost. En als ik dat bij een ander kan, is het alsof iets in mijzelf meedoet in dat helingsproces.
Misschien is dat wel de kern van mens-zijn: dat we elkaar niet hoeven dragen of repareren, maar alleen hoeven te blijven.
Dat eenvoudige, stille zijn: dat is de plek waar heling begint.
Verder lezen:
Related Posts
Waarom ‘Dat Heb Ik Ook’ De Meest Helende Woorden Kunnen Zijn
Jezelf vergelijken met anderen
